Poznaj likopen – silny przeciwutleniacz, który może znacząco wpłynąć na Twoje zdrowie. W artykule odkryjesz, gdzie go znaleźć, jakie ma właściwości zdrowotne oraz jak suplementacja może wspierać organizm w walce z chorobami. Dowiesz się także o biodostępności likopenu i zaleceniach dotyczących jego spożycia.
Likopen – definicja i główne źródła
Likopen to naturalny pigment należący do karotenoidów, który odpowiada za czerwony kolor wielu warzyw i owoców. Największe ilości tego związku występują w pomidory, arbuzy, grejpfruty, papryka, owoc dzikiej róży oraz ich przetwory. W diecie Polaków głównym źródłem likopenu są pomidory. Średnie dzienne spożycie likopenu w Polsce wynosi 7-7,5 mg, co jest ilością rekomendowaną dla zachowania działania prozdrowotnego.
Co to jest likopen i gdzie go znaleźć?
Likopen występuje w czerwonych i różowych warzywach oraz owocach. Warto wiedzieć, że nie przekształca się w retinol – odróżnia go to od innych karotenoidów. Produktami szczególnie bogatymi w likopen są: pomidory, przetwory pomidorowe, soki pomidorowe, arbuzy oraz grejpfruty. Związek ten występuje również w mniejszych ilościach w papryce czerwonej, guawie czy owocach dzikiej róży. Biodostępność likopenu wzrasta po obróbce cieplnej i spożyciu z tłuszczami, dlatego sosy czy zupy pomidorowe są dobrym sposobem na zwiększenie jego przyswajania.
-
Pomidory świeże i przetworzone
-
Arbuzy i grejpfruty
-
Papryka, owoc dzikiej róży, guawa
Porównanie z innymi karotenoidami
Likopen, jako jeden z najsilniejszych antyoksydantów wśród karotenoidów, przewyższa działaniem nawet beta-karoten. Jest dwukrotnie silniejszym przeciwutleniaczem niż beta-karoten, co czyni go wyjątkowo skutecznym w neutralizowaniu wolnych rodników oraz ochronie biomolekuł przed uszkodzeniami. Nie ulega przekształceniu do witaminy A, dlatego jego funkcja w organizmie jest odmienna od roli karotenoidów takich jak luteina czy beta-karoten.
Wpływ likopenu na organizm podczas suplementacji
Likopen suplement może być szczególnie istotny u osób starszych, u których występuje zmniejszone wchłanianie tego związku. Zwiększone spożycie nie wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych – nawet dawki do 100 mg na dobę są dobrze tolerowane przez organizm. Likopen, jako związek rozpuszczalny w tłuszczach, wymaga obecności tłuszczów w diecie dla optymalnego wchłaniania. Jego działanie obejmuje szeroki zakres procesów metabolicznych i ochronnych.
Działanie przeciwnowotworowe i kardioprotekcyjne
Badania wskazują, że likopen zapobiega karcynogenezie poprzez neutralizację wolnych rodników i zmniejszanie uszkodzeń DNA. Odpowiada za hamowanie proliferacji komórkowej oraz indukcję apoptozy w komórkach nowotworowych, w tym w raku prostaty, jajnika czy piersi. Wspomaga również szlaki detoksykacyjne oraz ogranicza inwazyjność i migrację komórek rakowych. Z kolei w kontekście układu sercowo-naczyniowego, likopen zmniejsza ryzyko miażdżycy, udaru mózgu i obniża ciśnienie tętnicze. Ma również wpływ na funkcjonalność frakcji HDL i zapobiega akumulacji cholesterolu w naczyniach.
Jak likopen wspiera układ nerwowy i płodność?
Likopen wykazuje działanie neuroochronne, redukując ryzyko rozwoju schorzeń neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Chroni komórki nerwowe przed stresem oksydacyjnym oraz nadtlenkiem wodoru. Dodatkowo, u mężczyzn, regularne spożycie tego związku może poprawiać parametry nasienia, zwiększać liczbę i żywotność plemników oraz wspierać płodność, co jest szczególnie ważne przy niedoborze likopenu.
Artykuł sponsorowany